چگونه از زنگ زدگی جلوگیری کنیم

زنگ آهن چیست؟

زنگ نوعی اکسید آهن است. زمانی اتفاق می افتد که آهن با اکسیژن موجود در هوا ترکیب شده و باعث خوردگی آن می شود. زنگ، تغییر رنگ نارنجی-قهوه ای است که روی فلز ایجاد می شود. زنگ می تواند بر آهن و آلیاژهای آن از جمله فولاد تأثیر بگذارد. هر زمان که آهن، آب و اکسیژن با هم داشته باشید، دچار زنگ زدگی می شوید. عامل اصلی زنگ زدگی آب است. اگرچه آهن و فولاد بسیار مستحکم و غیر قابل نفوذ به نظر می رسند، اما مولکول های آب قادر به نفوذ به شکاف های میکروسکوپی در فلز هستند. این فرآیند خوردگی را آغاز می کند. اگر نمک وجود داشته باشد، مثلاً در آب دریا، خوردگی سریعتر خواهد بود. قرار گرفتن در معرض دی اکسید گوگرد و دی اکسید کربن نیز روند خورندگی را تسریع می‌کند.

زنگ زدگی باعث انبساط فلز می شود که می تواند فشار زیادی را بر ساختار آن وارد کند. در همان زمان، فلز ضعیف شده و شکننده و پوسته پوسته می شود. زنگ به هوا و آب نفوذپذیر است، بنابراین فلز زیر لایه زنگ همچنان به خوردگی ادامه خواهد داد.

چند راه برای جلوگیری از زنگ زدگی

زنگ زدگی می تواند استحکام فلزات شما را به خطر بیندازد، آنها را شکننده کرده و طول عمر آنها را کوتاه کند. هنگامی که صحبت از حفظ بهترین ظاهر فلزات و همچنین حفظ دوام می شود، در وهله اول باید از زنگ زدگی جلوگیری کنید. قرار گرفتن در هوای آزاد خطر زنگ زدگی را افزایش می دهد، به خصوص اگر آب و هوا بارانی یا مرطوب باشد.

بهترین راه های جلوگیری از زنگ زدگی عبارتند از:

1. استفاده از پوشش های متداول شیمیایی

اولین و در دسترس ترین روش برای برای جلوگیری از زنگ زدگی استفاده از مواد شیمیایی مانند «ضد زنگ» در لایه های بعدی «رنگ های روغنی» است. برای این کار بهتر است ابتدا سطح فلز کاملا تمیز و عاری از هر گونه زنگ زدگی سطحی و گردو غبار شود و سپس پوشش دهی اعمال گردد.

2. گالوانیزه کردن

گالوانیزه کردن روشی برای جلوگیری از زنگ زدگی است. این امر از طریق گالوانیزه گرم یا آبکاری الکتریکی انجام می شود. جسم آهنی یا فولادی در لایه نازکی از فلز روی پوشانده می شود. در اینجا «روی» به عنوان یک فلز قربانی عمل می کند، ولی همین امر مانع از رسیدن اکسیژن و آب به فلز زیرین یعنی همان آهن یا فولاد می شود. روی نسبت به آهن واکنش پذیرتر است، بنابراین بیشتر از جسم آهنی اکسید می شود.

3. فولاد ضد زنگ

آلیاژهای مقاوم در برابر زنگ زدگی فولاد ضد زنگ یک آلیاژ است و  حداقل 11 درصد کروم دارد. این اجازه می دهد تا یک لایه محافظ از اکسید کروم تشکیل شود که به عنوان محافظ در برابر زنگ زدگی عمل کند. در صورت آسیب دیدن، فیلم محافظ دوباره تشکیل می شود. مقاومت در برابر خوردگی را می توان با افزودن نیکل بیشتر افزایش داد.

4. طراحی مناسب قطعات فولادی

طراحی قطعات باید طوری باشد هوا آزادانه در اطراف فلز گردش کند. طراحی صحیح می تواند نفوذ آب را به حداقل برساند و خطر زنگ زدگی را کاهش دهد. از شکاف ها و حفره ها باید حتی الامکان اجتناب شود. اتصالات فلزی باید جوش داده شوند نه پیچ و مهره. در صورت لزوم، سوراخ های زهکشی آب باید در نظر گرفته شود. برای سازه های بزرگ، دسترسی کافی باید فعال شود تا امکان تعمیر و نگهداری منظم فراهم شود.

5. آبی شدن

آبی کردن روشی است که در آن قطعات فولادی را در محلولی از نیترات پتاسیم، آب و هیدروکسید سدیم غوطه ور می کنند. دلیل اینکه به آن «آبی» می گویند به دلیل ظاهر آبی-مشکی نهایی هنگام استفاده از این تکنیک است. این روش اغلب در ساخت سلاح گرم برای ایجاد درجه ای از مقاومت در برابر خوردگی استفاده می شود.

6. تعمیر و نگهداری منظم

با تعمیر و نگهداری منظم نسبت به جلوگیری از تشکیل و پیشرفت هرگونه زنگ زدگی کمک می کنید. از بین بردن هرگونه زنگی که ایجاد شده است بسیار مهم است. برای مناطق کوچک می توان از تیغ استفاده کرد. با استفاده از آب گرم و صابون، کثیفی سطح باید پاک شود. سپس، یک پوشش مقاوم در برابر زنگ زدگی باید روی سطح اعمال شود.

7. FOZZ

ترکیبی متعادل از اسید فسفریک و سایر مواد شیمیایی، عوامل مرطوب کننده و گسترش دهنده است که زنگ زدگی را حل کرده و از زنگ زدن بیشتر جلوگیری می کند. سطوحی که به درستی ترمیم شده اند پس از خشک شدن آماده رنگ آمیزی هستند. FOZZ یک رنگ نیست، بلکه یک پرایمر است که فلز را طوری تنظیم می کند که رنگ به خوبی به سطح آن بچسبد.

8. پوشش پودری

پوشش پودری زمانی است که یک پودر خشک به طور یکنواخت روی یک سطح تمیز اعمال می شود. سپس جسم گرم می شود و پودر را به یک فیلم نازک تبدیل می کند. پودرهای اکریلیک، پلی استر، نایلون، وینیل، اپوکسی و اورتان موجود است. پودرها با استفاده از فرآیند اسپری الکترواستاتیک اعمال می شوند. جسم رسانای الکتریکی با یک پودر باردار و غیر رسانا پاشیده می شود.

9. پوشش ارگانیک

یک راه مقرون به صرفه برای محافظت در برابر زنگ زدگی، استفاده از یک پوشش آلی است که مانعی در برابر عناصر خورنده ایجاد می کند. پوشش های مبتنی بر روغن برای جلوگیری از نفوذ آب و اکسیژن ایده آل هستند.